Pages

26 Kasım 2007 Pazartesi

neden neden?


Uzun zaman once birakmistim Turkiye ve gelismis ulkeler kiyaslamasini. Yalniz bu demek degil ki guzel olan seylerin ulkemizde de olmasini istemiyorum -ah benim devrik cumlelerim! farkettiniz mi ben devrik cumle kurmayi cok seviyorum!-.
Bugun metroda elimde okuyacak birsey olmadigi birgundu ve ben bu gunde annemin buraya geldiginden beri defalarca yineledigi soruyu sormadan edemedim kendime. Once metroya baktim, eski cok eski... Metroda kullanilan trenler de oyle Nuh nebiiden kalma. Ama isliyor, tikir tikir isliyor hergun ve sehrin cogu bu ulasim aracini kullaniyor.
Soyle bir bakinca goruyorsunuz yeraltindaki bu ag sistemi yillar yillar once yapilmis. Kuzey amerika'nin ilk metro sistedim 1897 yilinda kurulmus Boston'da sanirim bu New York'dan da once -New York sistemi 1900lu yillarin basinda kurulmus-. Avrupa'da ise ilk metro sistemi Londra'da -surprise, surprise- 1863'de calismaya baslamis.
Bu konuyla ilgili kucuk arastirmam gosterdi ki bizde de Istanbul'daki Tunel metro sistemi Kuzey Amerika ve Avrupa ile es zamanlarda (1875) yapilmis. Merakim su ki neden devam edilmemis bu metro sistemine? Ilk aklima gelen ihtiyac duyulmamis olabilecegi, ama acikcasi Istanbul gibi bir sehirde -o zamanar icin dahi- boyle bir olasilik az gibi gorunuyor. Sonra neden cunhuriyetin ilk yillarinda Ankara'da baslatilmamasi da ilginc -muhtemelen yeni ve fakir devletin kaynaklari yoktu.
Sonra gelen politikalar, insanlari sadece karayoluna yonlendirme ve trenin komunist isi (!) oldugunu soyleyen politikacilar -cidden bu soylemin yapilmis olmasi cok tuhaf ve trajikomik geliyor insana-, plansiz kentlesme derken Avrupa'nin ilklerinden metro sistemine sahipken ne yazik ki 20.yy'in sonlarinda tekrar zorla dusunur olduk ve kurmaya basladik metrolari -ki bizdeki sistemler Avrupa ve Amerika'daki metro aglariyla kiyaslandiginda cidden saka gibi geliyor insana.
Malesef insan bu yazinin basligina donup neden, neden diye sordugunda pek de ic acici cevaplarla karsilasmiyor. Belki de bu yuzden coktan birakti ben TR ve gelismis ulkeler kiyaslamasini ama hergun metro da gozume gozume sokuyor inatla bu farki ne yazik ki :(((

5 yorum:

ycurl dedi ki...

Ama sen Amerika'nin en Avrupai sehri ile Turkiye'deki sehirleri karsilastiriyorsun. Yoksa Amerika'nin geri kalanina bakarsan oralarda da toplu tasimanin olmadigini gorebilirsin hele de metro. benim su anda yasadigim yere daha yeni yapiyorlar ihtiyac var diye. Sanirim Turkiye'deki politikacilarin cogu bu Amerika modelini takip edip otoyollarimizi yapacagiz dediler. ben hatirliyorum Turgut Ozal'in televizyona cikip otoyollari uzerine konustugunu. Ama yeni yeni artik bunun onemi kavrandi. Mesela Eskisehir'de metro var sehrin bir kosesinde oteki tarafina cok rahat gidebiliyorsun. Bunda da su anda belediye baskani olan Yilmaz Buyukersen'in cok buyuk etkisi var. Demek ki istense yapiliyormus. O da ilk secildigi zaman bu projesini uygulamaya koydu ve su anda tikir tikir isleyen bir sistem var. Yani kaynak yok bana biraz hikaye gibi geliyor. O zaman nasil yapabildi Buyukersen? Cok basit belediyeye bagli bir suru hizmeti isleterek gayet basarili bir sekilde kendi yagi ile kavrulmayi bildi. (Buyukersen su anda hukumetin partisinden secilmis bir belediye baskanid degil yani dogrudan partiden kaynakli bir destegi de yok)
Cok yazdim degil mi :)

sumuklubocek dedi ki...

cok yazmadin curlycigim, zevke okudum demek ki ciddi bir meseleye dokunmusum ;)
Belki de gercekten istemek mesele...

Minik Patikler dedi ki...

Aslında şimdi biten ve devam eden projeler sayesinde elhamdülillah İstanbul bu konuda çok şanslı ama ülkenin geri kalanıyla kıyaslayamam tabi.

sumuklubocek dedi ki...

MPcigim, Istanbul boyle bir sisteme ihtiyaci en cok ihtiyaci olan sehirlerden biri. Dedigin gibi ciddi gelismeler olmustur elbette, umuyorum bizler de gozlemleyebiliriz bunu -birgun ;)-.

mrakrep dedi ki...

Bu kadar savasin arasinda siz ne yapardiniz sumuklubocek hanim...